U okviru projekta „Čuvajmo naslijeđe za buduće generacije”, koji je podržalo Ministarstvo za obrazovanje, nauku, kulturu i sport Zeničko-dobojskog kantona, a kako bi ukazali na značaj kulturno-historijskog naslijeđa, objavljujemo članke o spomenicima na području ZDK posvećenim ljudima i događajima koji su obilježili period 20. vijeka.
Zgrada Muzeja (bivša zgrada gradske općine-beledije)
Zgrada gradske općine-beledije izgrađena je 1902. godine u ublaženom neomaurskom stilu. Zidana je od kamena i cigle, jednospratnica je, skladnih proporcija sa visokim prozorima uklopljenim u dekorativnu cjelinu, sastavljenu od polja sa biljnim i geometrijskim ornamentima i uskom profilisanom trakom kao bordurom. Dekorativna polja su postavljena nad profilisanim prozorskim otvorima i rađena su u štuku.
Podatke o zgradi Muzeja, poslovno-trgovačkom objektu Leopolda Šajbera i zgradi hotela “Visoko “pripremila je JU „Zavičajni muzej“ Visoko.
Visoka ulazna drvena vrata dekorisana su orijentalnim ornamentom u tehnici duboreza. U unutrašnjosti objekta, u najvećoj prostoriji na spratu, je oslikan plafon motivom arabeske sa šarama specifičnim za orijentalne ćilime.
Od 1957. godine ovdje je smješten Zavičajni muzej. Kao objekat specifičnih estetskih i kulturno-historijskih vrijednosti u Visokom uvršten je u I kategoriju spomenika iz austrougarskog perioda, koji treba zaštititi i sačuvati autentičnost vanjskog izgleda kao i dekorativnih detalja u unutrašnjosti (“Sl. glasnik općine Visoko”, br. 5/2015).
Poslovno-trgovački objekat Leopolda Šajbera
U centralnoj zoni grada, na Jaliji, preko puta zgrade Gradske uprave Visoko, u kojem je danas smješten Zemljišnoknjižni ured grada Visoko, nalazi se objekat koji je podigao visočki trgovac i poduzetnik Leopold Šajber. Leopold Šajber je bio poznati trgovac u Visočkom srezu a i šire, a preminuo je prije početka Drugog svjetskog rata.
Zgrada je napravljena 1908. godine u secesionističkom maniru, jednospratnica je, duže pravougaone osnove i troslivnog krova pokrivenog crijepom. Profilisanim vijencima i dekorativnim elementima rađenim u štuku fasada je raščlanjena i po vertikali i po horizontali. Na pročelju objekta naglašen je srednji dio fasade sa dekorativnim zabatom u vidu ovalnog timpanona i godinom gradnje.
Kao objekat skladnih proporcija i određenih stilskih osobenosti evidentiran je kao objekat II kategorije kulturno-historijskog naslijeđa grada Visoko koji treba zaštititi i sačuvati njegovu autentičnost kao dio ambijentalne cjeline (“Sl. glasnik općine Visoko”, br. 5/2015).
Arhitektonska cjelina-hotel „Visoko“
Na lijevoj obali rijeke Bosne, na mjestu bivše stočne pijace, otvoren je 1976. godine hotel „Visoko“ u Visokom. Autor projekta je čuveni bosanskohercegovački arhitekta Zlatko Ugljen.
Uzimajući u obzir da je grad Visoki bio jedan od najstarijih srednjovjekovnih bosanskih gradova, autor je u kompoziciju arhitektonske cjeline hotela vrlo vješto ugradio elemente srednjovjekovne bosanske arhitekture. Ovaj hotel je tipičan primjer arhitekture Zlatka Ugljena koji arhitektonsko naslijeđe i tradiciju lokalne zajednice uklapa u savremeni koncept spajajući granice između tradicije i savremenosti u jedan potpuno nov i poseban arhitektonski izražaj.
Hotelski kompleks „Visoko“ jedan je od jedinstvenih projekata hotela Zlatka Ugljena koji je zadržao svoj autentični izgled do danas. Projektovan je iz dva segmenta: vertikalnog koji je funkcionisao kao hotel, u kojem su se nalazile sobe, i horizontalnog segmenta u kojem je prvobitno bio smješten noćni klub, picerija, kafić i terase sa pogledom na rijeku.
Hotel je napravljen s ciljem da se zadovolje različite potrebe grada: smještaj turista, omogućavanje poslovnih kontakata ljudi iz zemlje i inostranstva, restoranske usluge, mjesto okupljanja i zabave za stanovnike Visokog i okolnih gradova. Do početka 90-ih godina 20. vijeka i agresije na Bosnu i Hercegovinu bio je jedno od vrhunskih kulturnih i društvenih središta grada Visokog.
Pored hotela, arhitekta Zlatko Ugljen je prethodno projektovao novu zgradu pošte u Visokom otvorenu 1973. godine, a kasnije i čuvenu Šerefudinovu/Bijelu džamiju, otvorenu 1980. godine, koja se smatra jednom od najznačajnijih modernih svjetskih sakralnih građevina.
Kompleks hotela evidentiran je kao objekat II kategorije kulturno-historijskog naslijeđa grada Visoko koji treba zaštititi i sačuvati mu postojeći izgled i autentičnost (“Sl. glasnik općine Visoko”, br. 5/2015).
POD POKROVITELJSTVOM MINISTARSTVA
ZA OBRAZOVANJE, NAUKU, KULTURU I SPORT ZDK